Water bergen
Er zijn periodes waarin in korte tijd veel neerslag valt. Soms is het zoveel dat er wateroverlast dreigt. Het waterschap voert overtollig water af naar zee. Als er hoogwater is op zee kan dat niet altijd meteen. Dan bergen we water tijdelijk in gebieden die daarvoor speciaal zijn ingericht. Dan voeren we het water daarna langzaam af naar zee. Zo houden we droge voeten.
Waterbergingen in ons werkgebied
Overtollig water voeren we af naar zee. Als we dat niet doen, krijgen we te maken met wateroverlast. Soms is het zeewater hoger dan de waterstand in de rivieren, kanalen, beken, maren en diepen achter de kustlijn. In zulke situaties kunnen we geen extra water afvoeren. Water gaat immers van hoog naar laag. Het klimaat verandert en de kans op veel neerslag in een korte tijd wordt groter. Daarom richten we gebieden in waarin we water tijdelijk kunnen bergen voordat we het afvoeren. Zo zorgen we ervoor dat we droge voeten houden. We hebben inmiddels een aantal van zulke bergingen in ons werkgebied aangelegd.
Waterberging De Onlanden
In 1998 was er door veel regen sprake van wateroverlast in Noord-Nederland. Dat wilden we niet nog een keer. Daarom hebben we tussen 2000 en 2014 een gebied ontwikkeld waar we water op kunnen slaan: De Onlanden. Het ligt tussen Groningen, Eelde en het Leekstermeer en is 1700 hectare groot.
De waterberging van De Onlanden kan maximaal 7,5 miljoen kuub water bergen. Hoe groter de wateroverlast, hoe groter ook de oppervlakte waar we water bergen en hoe meer water erin kan.
De inrichting van deze waterberging is in 2014 afgerond. Het heeft zich ontwikkeld tot een prachtig natuurgebied met veel water, planten en dieren. Daarnaast is er ook ruimte voor landbouw en voor recreatie.
Meer water bergen in De Onlanden
Deze waterberging kan nu nog niet genoeg water bergen om ervoor te zorgen dat onze inwoners in de toekomst ook veilig kunnen leven met water in ons werkgebied. Het algemeen bestuur van Noorderzijlvest besloot daarom eind 2018 om de waterberging te verbeteren. Dat betekent concreet:
- De waterberging moet in de toekomst een maximale waterstand van 15 centimeter boven Normaal Amsterdams Peil aan kunnen. Momenteel kan de waterberging een maximale waterstand aan van 20 centimeter beneden Normaal Amsterdams Peil. Een verschil van 35 centimeter.
- Er moet dus meer water in het gebied opgeslagen kunnen worden bij extreme situaties: plus 5 miljoen kuub (naast de 7,5 miljoen kuub die nu al mogelijk is). Met het plan kan het waterschap de waterstand incidenteel verder verhogen dan nu al kan.
- We brengen geautomatiseerde stuwen aan: de berging gaat zijn werk doen zodra de omstandigheden daarom vragen.
- We moeten bestaande kades rondom het gebied op sommige plekken verhogen.
- Er wordt een nieuwe waterkering aangelegd tussen De Onlanden en het Leekstermeer.
Deze extra maatregelen hebben gevolgen voor het gebruik en inrichting van een groter gebied dan de grenzen van De Onlanden. Daarom doorlopen we het proces om de functie van de waterberging te verbeteren met onze partners provincie Drenthe, gemeenten Tynaarlo en Noordenveld, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten.
Waterbergingen in het Zuidelijk Westerkwartier
De provincie Groningen en het waterschap zijn samen opdrachtgever voor de totale ontwikkeling van een groot gebied in het Zuidelijk Westerkwartier. In een speciale gebiedscommissie wordt samengewerkt met veel andere partijen om al het werk uit te voeren. In het gebied gaan de ontwikkeling van natuur en het aanleggen van waterbergingen hand in hand. Passanten langs de A7 tussen Drachten en Groningen kunnen de vorderingen van het werk goed zien.
Het bergen van water is één van de aspecten die we realiseren in het Zuidelijk Westerkwartier. Het gaat om:
- Inrichten van waterberging en natuur in “De Drie Polders" met een capaciteit van 1,3 miljoen kuub water.
- Inrichten waterberging en natuur binnen polder "De Dijken-Bakkerom" met een capaciteit van 1,2 miljoen kuub water.
Meer weten?
Het project in dit uitgestrekte gebied bevat veel meer dan alleen het kunnen bergen van water. Je vindt alles over het project op een speciale website.
Bergen of vasthouden van water: wat is het verschil?
Nu het vaker langer droog is, vragen veel mensen zich af waarom we zoveel water blijven afvoeren naar zee en niet langer in het gebied vasthouden. Het antwoord is eenvoudig: we moeten heel veel water blijven afvoeren omdat we anders niet meer veilig kunnen leven in ons land. Het gaat om miljoenen liters die we soms (tegelijk) kwijt moeten.
Als we water bergen, doen we dat om wateroverlast te voorkomen. We bergen water in gebieden die laag liggen. We slaan het water een poosje op om daarna langzaam af te voeren naar zee.
Natuurlijk is het waterschap doordrongen van de noodzaak om water langer vasthouden. Dat doen we om tijden van schaarste door te komen en voldoende water in elk seizoen te houden.
In projecten die we uitvoeren gaan enerzijds het bergen en anderzijds het vasthouden van water vaak samen. Voor het langer vasthouden van water zijn wel andere maatregelen nodig.