Werken aan een betere bodem

Werken op het land heeft invloed op de kwaliteit van het water in de bodem en rondom het erf. Een goede structuur van de bodem helpt ook om water vast te houden. Dat wordt steeds belangrijker.

Gouden Gronden

Het waterschap, de provincie Groningen en vele agrariërs in het Groningse deel van ons werkgebied werken aan een betere bodem. Dat doen we onder de titel 'Gouden Gronden'. Met een betere bodem:

  • Verbeteren we de waterkwaliteit;
  • Zorgen we voor minder verdroging;
  • Gaan we verzilting tegen;
  • Voorkomen we wateroverlast.

Met Gouden Gronden voeren we projecten uit, doen we onderzoek en geven we voorlichting over een beter gebruik van de bodem. 

Hoe werken we aan een betere bodem?

Voor een duurzaam gebruik van de bodem werken we met elkaar aan de volgende punten:

  • We maken de landbouw minder afhankelijk van de aanvoer van zoet water. Dat kan door meer zoet water in de bodem vast te houden. Een andere mogelijkheid is om gewassen te telen die beter tegen zout en/of droogte kunnen.
  • We zorgen ervoor dat de bodem beter water door kan laten. We voorkomen zo wateroverlast.
  • We laten minder voedingsstoffen en gewasbeschermingsmiddelen afspoelen van het erf naar het oppervlaktewater. Met voedingsstoffen (zoals stikstof en fosfaat) bedoelen we stoffen die schimmels, bacteriën, planten en algen laten groeien.
  • We verhogen de opbrengst voor de landbouw. Daarbij kijken we naar de mogelijkheden om minder kosten te maken door minder gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken en meer gewassen en rassen te telen die beter zijn aangepast aan het veranderende klimaat.
  • We vergroten de verscheidenheid van leven, de biodiversiteit, in de bodem. Dat kan bijvoorbeeld door de grond niet te ontsmetten en de bodem minder vaak te bewerken. Dan kan de landbouw weer profiteren van het leven in de bodem.

Lopende projecten

Voor het werken aan een betere bodem lopen er momenteel een aantal projecten. Wil je meer weten over deze projecten of meedoen? Neem dan contact op met het secretariaat van Gouden Gronden via goudengronden@noorderzijlvest.nl.

Spaarbodem

Het geleidelijk toenemen van de hoeveelheid zout in de bodem is een probleem voor de landbouw. Dat geldt met name voor de brede strook langs de kust in ons werkgebied. De bodem kan zelf een bijdrage leveren aan het tegengaan van deze verzilting. De bodem is onze spaarpot voor zoet water. Vandaar de naam van dit project: Spaarbodem.

Kennis, advies en toepassen in de praktijk

Er is vaak behoefte aan meer kennis en advies over hoe de bodem beter gebruikt en bewerkt kan worden. Daarin voorziet Spaarbodem. In het project staan voorlichting, kennisoverdracht en advies centraal. Dat gebeurt in groepen en ook individueel. De voorlichting en advisering zijn erop gericht om de gewenste situatie te bereiken: een betere structuur van de bodem, zorgen dat het water beter kan wegzakken en het tegengaan van verzilting. Op die manier ontstaat een win-winsituatie. Als akkerbouwer krijg je inzicht in bodembeheer en daaraan gekoppelde maatregelen.

Aan het project Spaarbodem kunnen 60 agrariërs meedoen. De deelnemers zijn verdeeld over vier thema's die tijdens het project worden uitgediept. De thema’s vormen ‘kapstokken’ waarbinnen concrete acties op het perceel worden uitgediept.

In een themagroep werk je met 15 collega-ondernemers samen aan het uitvoeren van maatregelen. Per themagroep wordt één bedrijf aangewezen waar één of meerdere maatregelen worden uitgevoerd met hulp van externe deskundigen. Daarnaast gaan de overige deelnemende bedrijven uit de groep ook zélf aan de slag met gekozen maatregelen. Met de kennis en ervaring die je in het project opdoet, vervul je een ambassadeursrol waarmee je andere ondernemers kunt inspireren.

Spaarbodem loopt tot eind 2022.

TRIJNTJE

In de praktijk is kennis over een beter gebruik en de mogelijkheden van de bodem best moeilijk te vinden. Zeker als het gaat om de specifieke situatie van een stuk grond dat je gebruikt voor je eigen bedrijf. 

Ontwikkelen van een app

Daarom wordt een app gemaakt waarmee de landbouw beter toegang krijgt tot die kennis. De app zet de gewenste informatie op een rijtje, als een soort van ‘treintje’. Daar maakten we met een persoonlijke noot TRIJNTJE van. Met TRIJNTJE hopen we de agrariër beter in staat te stellen de juiste keuzes te maken voor het goede gebruik van de eigen bodem.

Het is de bedoeling dat de app voor een stuk grond dat een agrariër gebruikt alle belangrijke gegevens aanbiedt. De agrariër kan informatie raadplegen en aangeven wat hij met het perceel wil. De app laat zien welke maatregelen mogelijk zijn. En ook welke gevolgen elke maatregel heeft voor de bodem, voor de opbrengst en voor het water in de omgeving van het agrarische bedrijf. De app gebruikt daarvoor rekenmodellen van Wageningen Universiteit. Er is nu een testversie die door een groep agrariërs wordt geprobeerd. Als de test goed gaat, wordt de app verder ingevuld. We vragen nog even je geduld.

Weide en water

Op veel veehouderijen kan de structuur van de bodem samen met de waterhuishouding van het grasland beter. Als we geen maatregelen nemen, zorgt dat voor lagere opbrengsten en een slechte kwaliteit van het water in de omgeving van het bedrijf.

Voor het project Weide en Water zijn agrariërs benaderd om met ons mee te doen. Er zijn 85 deelnemers. In groepen worden onder meer proeven in de praktijk gedaan. Samen bepalen we welke maatregelen het beste werken en hoe we die kunnen uitvoeren.

Heb je gevonden wat je zocht?