Water als sleutel
We krijgen steeds vaker te maken met langere periodes van hevige regenval of juist van droogte. Dat heeft gevolgen voor het watersysteem. Doel is te komen tot een systeem dat zich aanpast aan klimaatverandering, voorziet in voldoende water en wateroverlast zoveel mogelijk tegengaat.
Watersysteem Eelder- en Peizerdiep
Water is de sleutel tot het oplossen van veel problemen in de Kop van Drenthe. Het is belangrijk voor de landbouw, de leefbaarheid van het platteland, de biodiversiteit, toerisme, woningbouw, CO₂-opslag in veenbodems, het omgaan met hittestress en het voorkomen van wateroverlast. Klimaatverandering zal vroeg of laat alle functies in dit gebied beïnvloeden. Dit komt doordat het Eelder- en Peizerdiepsysteem, een bijna gesloten watersysteem, sterk afhankelijk is van regenwater en in de zomer van water uit het IJsselmeer.
Klimaatverandering
Ons klimaat wordt warmer en natter. In de winters valt meer regen, de zomers worden droger. En áls het regent in de zomer, dan is dat steeds heviger. Toch neemt het neerslagoverschot af. Dat komt doordat een steeds groter deel van de neerslag ook weer verdampt. Er zal minder water in de bodem infiltreren, waardoor minder water beschikbaar is voor drinkwater en irrigatie, voor kwelafhankelijke natuur en stromende beken. Ook zal er minder water beschikbaar zijn voor de aanvoer van water uit het IJsselmeer, via de kanalen en de beken.
Grotere vraag naar water
Tegelijk zien we dat de watervraag groeit. De bevolking groeit én het watergebruik per hoofd neemt toe. Dit vergroot de druk op het beschikbare grondwater en daarmee ook op de grondwatervoorraad. Door klimaatverandering neemt de verdroging toe. In de natuur, maar ook in de landbouw. Dit zorgt voor een grotere vraag naar water, die moeilijker te vervullen is als er minder water uit het IJsselmeer komt en de grondwatervoorraad onder druk staat.
Niet alle gevolgen van klimaatverandering – droogte en wateroverlast – kunnen worden opgelost. Ook het systeem heeft grenzen. Een groot deel van de oplossing zal daarom liggen in adaptatie en acceptatie.
Water en bodemsturend
Het water- en bodemsysteem is de drager van alle ontwikkelingen in de Kop van Drenthe. Om een klimaatbestendig en toekomstgericht gebied te kunnen realiseren, hanteren we het principe ‘water en bodem sturend’. Dat betekent dat de functies van het gebied, zoals landbouw, natuur, bebouwing en recreatie, worden afgestemd op de natuurlijke mogelijkheden en beperkingen van het water en bodemsysteem.
Dit uitgangspunt vormt de basis voor alle voorgestelde maatregelen en draagt bij aan een integrale aanpak waarin ook thema’s als biodiversiteit, landschap, landbouw, economie, cultuurhistorie en archeologie worden meegenomen.
