Terugblik en vooruitblik Herman Beerda

"Schoon water is onze levensader"

“Schoon water is onze levensader. Het heeft alles te maken met hoe wij met de omgeving omgaan.” Dat vertelt Herman Beerda over de vernieuwingen die Waterschap Noorderzijlvest uitvoert bij haar waterzuiveringen in Gaarkeuken en Garmerwolde. “We mogen als waterschap blij zijn dat we onze bijdrage daaraan kunnen leveren.”

Herman Beerda is sinds april 2019 lid van het dagelijks bestuur bij Waterschap Noorderzijlvest namens de PvdA. Vandaag kijkt hij terug op wat hij allemaal bereikt heeft in 2024 en blikt vooruit op zijn plannen in 2025.

Terugblik op 2024: hard gewerkt, ook aan de nieuwbouw van zuivering Gaarkeuken

2024 was voor Beerda een “hectisch maar mooi jaar.” Hij vertelt dat het waterschap veel heeft gerealiseerd. “Dat besef je zo gaandeweg niet, omdat je het gewoon doet, maar als je dan terugkijkt, staat het er toch maar!” Hij was vooral onder de indruk van de nieuwbouw bij de zuivering in Gaarkeuken. “In februari was ik er voor het eerst in een halfjaar. Als je dan ziet er staat, verbaas je je wat wij allemaal doen.”

Maar de belangrijkste stap die het waterschap op het gebied van zuiveren heeft gezet, was volgens Beerda in Garmerwolde. “Daar zijn we begonnen met het renoveren van drie zuiveringsstraten. Er is er nu één klaar en als je ziet hoe die straat presteert vergeleken met voorheen, dan is dat een enorme verbetering in de hoeveelheid rommel die we eruit halen.” Op dit moment is het waterschap bezig met de tweede zuiveringsstraat. “Dat geeft moed en ik verwacht dat Garmerwolde straks nog beter gaat presteren.”

Straat op leeftijd: de zuiveringen zijn aan vernieuwing toe

De zuivering was namelijk aan vernieuwing toe. “De straat was al behoorlijk op leeftijd, waardoor de doorstroming en beluchting minder goed is. Dat zijn essentiële onderdelen waardoor een zuivering kan functioneren. Je ziet dat de nieuwe blowers, waar de lucht doorheen geblazen wordt, het fantastisch doen.”

Die verbetering zorgt ervoor dat er minder afvalstoffen, ofwel nutriënten zoals stikstof en fosfor, geloosd worden op het Eemskanaal. “Hoe minder, hoe beter. Schoon water is onze levensader. Het heeft alles te maken met hoe wij met de omgeving omgaan. We mogen als waterschap blij zijn dat we onze bijdrage daaraan kunnen leveren.”

Mensen stralen: ik ga elke dag met plezier naar mijn werk

Daarnaast is Beerda trots op de cultuur binnen Waterschap Noorderzijlvest. “Ik ga elke dag met plezier naar het Waterschapshuis, of een van onze andere locaties, toe. Je merkt gewoon aan alles dat mensen er plezier in hebben. Ik vind het fantastisch om te zien hoe trots de collega’s in Garmerwolde zijn op het werk dat ze doen en dat aan alle kanten uitstralen.”

Vooruitkijken: we werken al zo hard, dat niveau moeten we blijven vasthouden

Met een optimistische blik kijkt Beerda naar 2025. “Het wordt op zijn minst zo leuk als 2024.” Hij verwacht dat het waterschap ongeveer dezelfde prestaties zal leveren. “Dat gaat niet nog veel meer omhoog. We hebben zoveel gedaan vorig jaar en ik zou blij zijn als we dat vasthouden.” 

2025 staat verder in het teken van zogenoemde routekaarten, plannen voor de toekomst. “Ik zou het heel fijn vinden als we voor de komende jaren weten wanneer we welke zuivering moeten aanpakken.” Ook wordt begonnen aan een aantal nieuwe projecten. “Deze projecten zijn vaak langjarig. Denk bijvoorbeeld aan dijkverzwaring of nieuwbouw van een zuivering. Daar ben je jaren mee bezig.” Toch hoopt hij in 2025 het project in Gaarkeuken te kunnen afronden.

Vervanging is nodig: ook in de toekomst verouderderde zuiveringen vernieuwen of vervangen

Die nieuwbouw is volgens Beerda hard nodig. De meeste rioolwaterzuiveringsinstallaties stammen namelijk uit de jaren ’70. Ze hebben inmiddels een leeftijd bereikt dat vervanging nodig is. “In Gaarkeuken hebben we besloten om de zuiveringen in Zuidhorn en Marum te sluiten. Dat water wordt voortaan in Gaarkeuken geloosd, waarvoor we een nieuwe zuivering bouwen.” 

Voor dit besluit is veel onderzoek gedaan. “Het is de meest verstandige keus. Voor met name Marum levert dat het voordeel op dat de zuivering daar niet langer loost op het Dwarsdiep. Dit water is erg gevoelig als het gaat om kwaliteitseisen. Straks wordt dat dus een schitterend stroompje.”

Gebiedsgericht handhaven: specifiek opzoek gaan naar de vervuiler

Een andere ambitie voor Beerda is om dit jaar meer aandacht te besteden aan vergunningsverlening, toezicht en handhaving. “Het is lastig om daar goede mensen voor te krijgen, maar tegelijkertijd kunnen we hen juist heel goed inzetten voor bijvoorbeeld de Kaderrichtlijn Water.” 

Zo werkt het waterschap met gebiedsgericht handhaven. Beerda legt uit dat zij in specifieke gebieden kijken hoe vuil of schoon het water is. “Als het niet goed is, gaan we opzoek naar de bron van de vervuiling.” In het verleden ging dat anders. “Toen namen we steekproeven bij boerderijen of bedrijven op te controleren of de waterkwaliteit wel goed was. Meestal was dit ook het geval. Maar nu zoeken we echt de vervuiling op. Dat noemen we gebiedsgericht handhaven. De rest van de waterschappen kijkt daardoor met belangstelling naar ons.”

Zorgenkindje: schoon en gezond water blijft speerpunt

Een uitdaging wordt het halen van de Kaderrichtlijn Water. Dit houdt in dat in de Europese Unie het water aan bepaalde richtlijnen voor chemisch schoon en ecologisch gezond water moet voldoen. Deze moeten in 2027 namelijk gehaald zijn. Maar het waterschap kijkt verder dan alleen het halen van deze doelstelling. “Een belangrijke oorzaak voor het teveel aan nutriënten in het water zijn wijzelf. Daarmee bedoel ik natuurlijk onze zuiveringen. Daar gaat al het water van inwoners in ons gebied naartoe. Dat is toch een zorgenkindje en we moeten ons best doen om dat omlaag te krijgen”, vertelt Beerda.

Gemeente en inwoners: we kunnen het alleen samen

Een andere doelstelling is de samenwerking met gemeenten. “Alles begint met de waterketen Groningen-Noord-Drenthe. Hier is een fijn samenwerkingsverband tussen de waterbedrijven, waterschappen en alle gemeenten ontstaan.” Beerde legt uit dat het waterschap binnen de gemeente Groningen druk is met het maken van afspraken hoe de regio om moet gaat met het thema water. “Ik zou het heel mooi vinden als dat in 2025 gaat lukken.”

Ten slotte noemt Beerda het belang van inwoners informeren. “We hebben dik vierhonderdduizend inwoners in ons gebied en de betalen bijna allemaal belasting. De belastingbetaler heeft er recht op om te weten wat wij met dat geld doen. Daar kunnen we niet genoeg over vertellen. Daarnaast weten veel mensen te weinig over wat wij als waterschap allemaal doen. Ook daar is dus nog een wereld te winnen.”